دستگاه های گاز سنج چیست؟
دستگاههای گازسنج درواقع وسایلی هستند که با استفاده از آنها میتوان حضور گازهای مختلف در یک محیط را تشخیص و غلظت آنها را اندازهگیری کرد. به طور عمده، از دستگاههای گازسنج در صنایع و کارخانجات تولیدی به منظور تشخیص نشتی گاز استفاده میشود. همچنین، این وسایل در خانه برای تشخیص دود و مونواکسیدکربن کاربرد دارند. دستگاه گازسنجی به دو صورت ثابت و قابل حمل (پرتابل) مورد استفاده قرار میگیرند، که در ادامه به توضیح هریک از آنها و همچنین مزایا و معایبی که دارند پرداخته میشود.
انواع دستگاه های گازسنج
گازسنج ثابت
از گازسنجهای ثابت برای تشخیص یک یا چند نوع گاز استفاده میشود. همانطور که از اسم آن پیداست، این نوع گازسنج در مکانی خاص قرار گرفته و قابل جابجایی نیست. محل قرارگیری آنها به طور معمول نزدیک به اتاق کنترل، محوطه کارخانه یا محل استراحت کارکنان میباشد. علاوه بر این مراکز، گازسنجهای ثابت بر روی سازههای فولادی نیز نصب میشوند. یکی از نکاتی که به هنگام استفاده از این وسیله باید به آن توجه داشت این است که گازسنجهای ثابت فقط میتوانند گازها را تا ناحیه محدودی (شعاع 5 متری) تشخیص دهند. از این رو، برای رسیدن به بهترین عملکرد دستگاه، آن را باید در مکان مناسبی قرار داد.
علاوه بر مکانهای بیان شده در بالا، از گازسنجهای ثابت در اتاق دیگ بخار، آزمایشگاه مدارس و دانشگاه، در مراکز ذخیرهسازی گاز و حوزههای فرآیندی استفاده میشود. این وسیله از مزایا و معایبی برخوردار است، که در ادامه به آنها اشاره شده است:
گازسنج پرتابل
دستگاه گازسنج پرتابل به طور معمول برای سنجش هوای اطراف کارکنان یک مرکز کاربرد دارد. این نوع گازسنج یا به صورت دستی استفاده میشود یا به لباس یا کمربند متصل میکنند. عملکرد این نوع گازسنج وابسته به باتری میباشد. زمانی که غلظت گازهای مورد نظر از حد مشخصی فراتر رفت، دستگاههای گازسنج پرتابل شروع به هشدار دادن میکنند که این هشدار قابل مشاهده یا قابل شنیدن میباشد. از مکانهایی که در آنها از دستگاه گازسنج پرتابل استفاده میشود میتوان به موارد زیر اشاره کرد:

- کارگران فاضلاب
- رانندگانی که در زمینه حمل گاز فعالیت دارند.
- کارگرانی که از مخازن ذخیره انرژی نظیر سوخت هواپیما نگهداری می کنند.
همانند دستگاه گازسنج ثابت، این وسیله دارای مزایا و معایبی است، که شامل موارد زیر است:
انواع دستگاه های گازسنج پرتابل
دستگاه های گازسنج پرتابل دارای انواع مختلفی است که در ادامه به شرح هر کدام از آن ها خواهیم پرداخت:
دستگاه های گازسنج پرتابل تک گاز
دستگاه گازسنج پرتابل تک گازی قادر است تنها یک گاز را شناسایی کند، در حالی که نوع مولتی آن میتواند به طور همزمان چندین گاز را تشخیص دهد.
انواع دستگاه های گازسنج پرتابل تک گاز
دستگاههای گازسنج پرتابل تک گازی به دو صورت دائمی و یک بار مصرف طبقهبندی میشوند.
دستگاه های گازسنج پرتابل چند گاز
گازسنجهای چندگاز یا به اصطلاح مولتی میتوانند به طور همزمان چند نوع گاز را شناسایی و غلظت آنها را اندازهگیری کنند. نمونههایی که از این نوع گازسنج در بازار موجود هستند را میتوان به گازسنجهای چهارگازی و شش گازی اشاره کرد. مثالی از دسته مولتی، گازسنجهای چهارگازی است که میتوانند به طور همزمان گازهای اکسیژن، کربن مونواکسید، هیدروژن سولفید و گازهای اشتعالپذیر برپایه متان را تشخیص دهند.
انواع دستگاه های گازسنج پرتابل چند گاز
دستگاههای گازسنج پرتابل چند گازی به دو صورت پمپ دار و بدون پمپ طبقهبندی میشوند.
دستگاه های گازسنج پرتابل چند گاز پمپ دار
دستگاههای گازسنج پرتابل که همراه با پمپ هستند این امکان را به افراد میدهند که به راحتی هوا را از یک جو ناشناخته و بالقوه سمّی یا قابل احتراق به سمت خود کشیده و نتایج آن را مشاهده و ارزیابی کنند. هنگامی که ارزیابی هوا با استفاده از دستگاه گازسنج صورت گرفت و از پاک بودن آن اطمینان حاصل گردید می توان با خیال راحت وارد منطقه مورد نظر شد.
دستگاه های گازسنج پرتابل چند گاز بدون پمپ
در مقابل، گازسنجهایی هم هستند که فاقد پمپ میباشند. گازسنجهایی که در آنها پمپ تعبیه شده است میتوانند با ایمنی و راحتی بیشتری گازها را تشخیص دهند. نکته مهم در اینجا این است که داشتن یک پمپ، تأثیری بر دامنه تشخیص یا اثربخشی گازسنج ندارد. گازسنجها چه با پمپ باشند چه بدون پمپ، فقط گازی را که مستقیماً با آن در تماس هستند را تشخیص میدهند. وجود پمپ در گازسنج، تأثیری بر مقدار گازی که توسط حسگرها اندازهگیری میشود، ندارد. در مقابل، پمپ این امکان را به افراد میدهد تا جو را در فاصلهای از گازسنج سنجش کنند. بنابراین، اگر دو گازسنج یکی با پمپ و دیگری بدون پمپ را در کنار هم قرار دهید، هر دو گازها را به یک سرعت تشخیص خواهند داد.
ویژگی و مشخصات فنی گازسنج یا آنالایزر
از مهمترین ویژگی و مشخصات فنی گازسنجها میتوان به تک گازی یا چندگازی بودن، ویژگی باتری، مشخصات سنسور، قابلیت آنها برای انجام کالیبراسیون و همچنین وجود و عدم وجود پمپ دار آنها اشاره کرد.
تأمین انواع دستگاههای گازسنج پرتابل
برندهای مختلفی از دستگاههای گازسنج در بازار یافت میشوند که از مهمترین آنها میتوان به برندهای Honeywell، Wintact، Dräger و MSA اشاره کرد.
خرید دستگاه گازسنج پرتابل
همانطور که بیان شد، انواع مختلفی از دستگاههای گازسنج پرتابل وجود دارد که قیمت آنها با توجه به نوع آن متفاوت است. “بنیان گاز” یکی ازفروشگاه های شناخته شده در زمینه تهیه و عرضه دستگاههای گازسنج پرتابل بوده که میتواند این دستگاه را با بهترین کیفیت و نازلترین قیمت در اختیار خریداران محترم قرار دهد. جهت کسب اطلاعات بیشتر در رابطه با انواع مختلف دستگاههای گازسنج پرتابل و قیمتهای به روز آنها میتوانید با شمارههای تماس مجموعه ما تماس حاصل فرمائید.
سوالات متداول
منابع
https://www.fierceelectronics.com/sensors/what-a-gas-sensor
https://www.conceptcontrols.com/ca/blog/how-to-calibrate-your-gas-detector
https://www.gasdetectors.co.nz/gas-detector-with-pump-vs-non-pumped-gas-detector/