نکات مهم و حیاتی زمان خرید، نگهداری و استفاده از کپسول های گاز
کار با کپسولهای گاز نیازمند رعایت کردن نکات مهمی میباشد. دستورالعملهای ایمنی سیلندرهای گاز شامل نکات ایمنی به هنگام خرید محصول، زمان استفاده از آن و پس از خالی شدن کپسول میباشد. سیلندرهای گاز نیز از این موضوع مستثنی نبوده و میبایست به مواردی از جمله محل خرید، سلامت ظاهری، شناسنامه کپسول، محل و شرایط نگهداری توجه نمود.
گزیده ای از نکات ایمنی
ü سیلندر بایستی با استفاده از یک کامیون دستی که برای نگهداری ایمن کپسولها طراحی شده است حمل شود، حتی اگر مسافت جابجایی کوتاه باشد. جهت انجام این کار، کپسول را با استفاده از تسمه یا زنجیر به کامیون دستی تثبیت کنید.
ü شخصی که مسئولیت جابجایی سیلندر را برعهده دارد باید از تمام تجهیزات ایمنی مانند عینک ایمنی یا محافظ صورت، دستکش و کفش ایمنی استفاده کند.
ü کانتینرهای ویژهای طراحی شدهاند که برای حمل همزمان تعداد زیادی سیلندر مفید هستند. این کانتینرها توسط یک لیفتراک جابجا میشوند.
ü تجهیزات الکتریکی در محل ذخیرهسازی کپسولها باید به خوبی زمین (ارت) شوند.
ü تمام سیلندرهای گاز باید در مکانهایی نگهداری شوند که دما از 125 درجه فارنهایت تجاوز نکند.
ü کپسولهای گاز را نباید در دماهای بسیار پایین (20- درجه فارنهایت) نگهداری کرد، زیرا بسیاری از آنها از نوع فولادی بوده که در دماهای بسیار پایین مقاومت خود را در برابر ضربه از دست میدهند.
ü محل نگهداری باید ایمن باشد تا از خرابکاری یا دستکاری افراد غیرمجاز جلوگیری شود.
ü به طور کلی گازهای خورنده را نباید برای مدت طولانی (بیش از شش ماه) نگهداری کرد. گازهای دیگر مانند دیبوران برای جلوگیری از تخریب گاز نیاز به نگهداری در یخچال دارند. ذخیرهسازی برخی از گازهای قابل اشتعال و سمّی باید در مقادیر محدود صورت گیرد، به ویژه اگر آنها در داخل خانه نگهداری میشوند. ذخیرهسازی برخی از گازها مانند هیدروژن نیاز به ساخت ساختمانی خاص مجهز به تهویه ضد انفجار و سیمکشی ضد انفجار دارد. نگهداری گازهای قابل اشتعال نیاز به دیوارها یا پارتیشنهای غیر قابل احتراق از کف تا سقف دارد.
ü مکانهای نگهداری کپسول گاز سمّی باید دارای سیستمهای تشخیص نشت و هشدار باشند. گازهای سمّی ممکن است به سیستمهای تهویه و شستشوی خاصی نیاز داشته باشند تا به طور ایمن هرگونه نشتی را مهار کنند.
ü هرگز گازهای سمّی یا خورنده را در مقادیری که بیش از حد نیاز است ذخیره نکنید.
ü مکانهای نگهداری و یا استفاده از کپسولهای گاز باید مجهز به کپسول آتش نشانی، حمام چشم، دوش ایمنی و ماسک گاز باشند. این تجهیزات را نباید در منطقهای که بلافاصله پس از نشت گاز آلوده میشوند نگهداری کرد.
نکات مهم حین خریداری کپسول ها، نحوه نگهداری آنها، همچنین نکات ایمنی سیلندرها از اهمیت ویژه ای برخوردار است که بایستی از آن مطلع باشید، ما با ارئه این مطلب سعی بر آن داشتیم تا بتوانیم آگاهی شما را در این زمینه را افزایش دهیم.
با این وجود کارشناسان ما آماده خدمت رسانی و مشاوره به شما در صورت داشتن هر گونه سوال در این خصوص و هزینه های سیلندرهای گاز می باشد.
گزیده ای از نکات مهم
استفاده از کپسولهای گاز به عنوان مخازن ذخیرهسازی انواع مختلف گاز نیازمند رعایت کردن نکاتی میباشد، که از مهمترین آنها عبارتند از:
ü توجه به نوع گاز مورد استفاده بسیار مهم است. در صورتی که گاز انفجاری و یا اشتعالپذیر باشد، وجود کپسول آتشنشانی در محل ضروری است.
ü سیلندر گاز باید حاوی اطلاعاتی نظیر سال ساخت، شماره سریال، وزن، حجم، شرکت و کشور تولید کننده روی بدنه خود باشد. در صورت نبود این اطلاعات، استفاده از کپسول گاز توصیه نمیشود.
ü گاهی اوقات افراد برای خارج نمودن گرد و غبار موجود در سیلندر، شیر آن را باز میکنند. این کار باید در محلی انجام گیرد که هیچ گونه منبع شعله و جرقه وجود ندارد. پیش از باز کردن شیر سیلندر، فرد میبایست کمی از کپسول فاصله بگیرد و بلافاصله پس از باز کردن، شیر را سریع ببندد. باز کردن شیر بایستی با سرعت کم و به آرامی انجام گیرد و برای این کار نباید از انبردست استفاده کرد.
ü در صورت وجود نشتی در شیر سیلندر گاز بایستی کپسول را به محیطی باز به دور از منبع شعله و جرقه انتقال داد.
ü استفاده از گاز اکسیژن برای تمیزکاری و همچنین شعله و یا آب جوش برای شیر سیلندر یخ زده خطر انفجار را به همراه دارد.
ü پس از اتمام کار، گیج و رگلاتور را از سیلندر جدا کرده و درپوش را بر روی کپسول قرار دهید.
ü شلنگ مورد استفاده برای کپسول گاز بایستی فاقد هرگونه آسیب باشد.
ü مکانی که کپسول گاز در آن نگهداری میشود بایستی دارای تهویه مناسب و به دور از نور خورشید، منبع حرارتی، جرقه و مدار الکتریکی باشد.
ü توصیه میشود سیلندر به صورت عمودی نه افقی قرار داده شود.
ü از وارد نمودن هر گونه ضربه به بدنه کپسول جلوگیری شود. در صورت انجام جوشکاری در محل، سیلندر بایستی از محل دور نگه داشته شود.
ü در صورت وجود هرگونه عیب و نقص در بدنه سیلندر و یا شیر آن بهتر است پیش از مصرف توسط افراد متخصص رفع گردد.
ü کپسول حاوی گازهای سمّی را بایستی دور از دیگر سیلندرهای گاز نگهداری کرد. همچنین، کپسول گاز اکسیژن به دور از گازهای منفجره و اشتعالپذیر نگهداری شود.
ü جهت کسب اطلاعات در رابطه با کپسول میتوان علاوه بر مطالعه اطلاعات درج شده بر روی بدنه آن، از برگه اطلاعات ایمنی Safety Data Sheet تحویل داده شده توسط فروشنده به هنگام خرید نیز استفاده کرد.
ü استفاده از فشار گاز سیلندر برای شوخی میتواند عواقب جدی برای افراد به دنبال داشته باشد.
ü در صورت نیاز به گاز ترکیبی، دانستن خواص آنها پیش از مخلوط کردن گازها ضروری است.
نکات مهم نگهداری سیلندرهای گاز
سیلندرهای گاز فشرده در صورت استفاده نادرست می توانند بسیار خطرناک باشند. سیلندرهای گاز به دلیل فشار بالای گاز و یا نوع گاز ذخیره شده میتوانند خطرات مختلفی به همراه داشته باشند. از این رو، برای جلوگیری از این خطرات رعایت کردن موارد زیر هنگام نگهداری کپسولهای گاز توصیه میشود:
· سیلندرهای گاز باید همیشه محکم باشند تا از واژگونی آنها جلوگیری کرد. برای ثابت نگه داشتن کپسول گاز می توان از زنجیر، کابل سیمی با روکش پلاستیکی، تسمههای تجاری و غیره استفاده کرد.
· سیلندرهای گاز را نباید در راهروهای عمومی یا سایر مناطق محافظت نشده نگهداری کرد.
· کپسول گازهای مختلف را باید براساس میزان خطری که دارند در هنگام ذخیره سازی جدا کرد. اکسیدکننده ها (اکسیژن) را باید از گازهای قابل اشتعال و سیلندرهای خالی را باید از سیلندرهای پر جدا کرد. ذخیرهسازی مناسب برای سیلندرهای اکسیژن مستلزم آن است که حداقل 20 فوت (تقریباً 6 متر) بین سیلندرهای گاز قابل اشتعال و سیلندرهای اکسیژن وجود داشته باشد یا منطقه ذخیرهسازی حداقل توسط یک دیوار آتش با ارتفاع 5 فوت (تقریباً 5/1 متر) با درجه آتش 30 دقیقه جدا شود.
· سیلندر گاز بایستی دور از نور مستقیم خورشید و منابع گرما و شعله نگهداری شود. دما نباید از 125 فارنهایت (تقریباً 52 درجه سانتیگراد) تجاوز کند.
· در طرفین یک سیلندر استیلن نباید سیلندرهای گاز استیلن دیگری ذخیره شوند.
· هنگامی که سیلندرها برای استفاده به مکانی متصل نیستند، همیشه محافظ سوپاپ ها را روی سیلندرهای گاز قرار دهید.
· سیلندرها باید از آسیب محافظت شوند. سیلندرها را در نزدیکی آسانسورها یا راهروها یا در مکانهایی که ممکن است اجسام متحرک سنگین به آنها برخورد کنند یا روی آنها بیفتند نگهداری نکنید.
· سیلندرها باید در جایی نگهداری شوند که از زمین فاصله داشته باشند تا از زنگزدگی آنها جلوگیری شود. سیلندرها باید در برابر دستکاری افراد غیر مجاز محافظت شوند.
· محل های نگهداری باید دارای تهویه مناسب، خنک، خشک و عاری از مواد خورنده باشند.
نکات ایمنی
استفاده از کپسولهای گاز به شیوه غیراصولی و نادرست میتواند عواقبی برای افراد به همراه داشته باشد. رعایت کردن نکات ایمنی زیر میتواند از خطرات احتمالی جلوگیری کند، که مهمترین آنها شامل موارد زیر است:
· نام گاز و فرمول شیمیایی باید روی سیلندر درج شود.
· بازرسی سیلندر، رگلاتور و سوپاپ باید انجام گیرد تا در صورت مشاهده هر گونه عیب و نقص رفع گردد. اطمینان حاصل کنید که سیلندرها بو نمیدهند یا صدای خش خش تولید نمیکنند.
· هر سیلندر باید دارای گواهینامه معتبر بازرسی باشد.
· سوپاپهای کپسول باید با درپوش محافظت شوند.
· سیلندر باید همیشه روی چرخ دستی با زنجیر نگهداری شود.
· کپسول گاز را به صورت افقی روی زمین قرار ندهید.
· سیلندرها نباید در معرض شعله مستقیم، قوس الکتریکی، فلز مذاب و سایر منابع گرما، مواد یا محیط خورنده قرار گیرند.
· اقداماتی برای جلوگیری از ورود شن، کثیفی، روغن، گریس یا آب از طریق شیرهای سیلندر بایستی انجام گیرد.
· کپسولهای زنگ زده یا فرورفته نباید استفاده شوند.
· سیلندرهای خالی و پر شده برای جلوگیری از سردرگمی باید به گونهای متفاوت ذخیره یا نگهداری شوند.
· کپسولهای گاز را همیشه در سوله نگه دارید.
· سیلندرها را روی یکدیگر نیندازید یا به هم نکوبید. آنها را با استفاده از ماشینهای حمل یا گاری که برای این منظور طراحی شدهاند جابجا کنید.
· از تماس مستقیم پوست بدن با گاز خارج شده از سیلندر خودداری کنید.
· در صورت عدم استفاده از کپسول شیر آن را ببندید.
مدت زمان استفاده از کپسول های گاز
یکی از سوالاتی که ممکن است برای مصرف کنندگان کپسول گاز به ویژه کپسول گاز اکسیژن پیش آید، مدت زمان استفاده از کپسول گاز است. بیان زمانی دقیق برای استفاده از کپسول گاز کاری بسیار دشوار است، زیرا عوامل مختلفی در میزان مصرف گاز موجود در سیلندر دخیل هستند، که از مهمترین آنها میتوان وجود نشتی در شیر، میزان مصرف گاز توسط کاربر و ویژگیهای کپسول نام برد.
نکات مهم در زمان خرید
یکی از سوالاتی که ممکن است برای مصرف کنندگان کپسول گاز به ویژه کپسول گاز اکسیژن پیش آید، مدت زمان استفاده از کپسول گاز است. بیان زمانی دقیق برای استفاده از کپسول گاز کاری بسیار دشوار است، زیرا عوامل مختلفی در میزان مصرف گاز موجود در سیلندر دخیل هستند، که از مهمترین آنها میتوان وجود نشتی در شیر، میزان مصرف گاز توسط کاربر و ویژگیهای کپسول نام برد.
رگلاتورهای سیلندر گاز و نکات ایمنی کار با آنها
رگلاتور یا مانومتر، تنظیم کنندههای فشار هستند که با کمک آنها میتوان بر محتویات سیلندر گاز نظارت داشت و فشار گاز خروجی را کنترل کرد. اگرچه حوادث ناشی از خرابی این ابزار به ندرت اتفاق میافتد، اما باید به توصیههای ایمنی زیر به منظور جلوگیری از خطرات احتمالی رگلاتورها توجه داشت:
* به مشخصات فنی رگلاتور توجه کنید
- رگلاتورها فقط باید با گاز متناسب با خود و حداکثر فشاری که برای آن طراحی و برچسبگذاری شدهاند استفاده شوند.
- هرگز از رگلاتور LPG برای کپسول گاز استیلن استفاده نکنید، زیرا ممکن است از حداکثر فشار کاری مجاز 150 کیلو پاسکال فراتر رود.
- تمام مانومترها دارای تاریخ ثبت شده هستند و باید پس از 5 سال کارکرد تعویض شوند.
* نقص و آسیب دیدگی در رگلاتور را جدی بگیرید.
- رگلاتورهایی با گیجهای فشار شکسته یا آسیب دیده و نیز اتصالات ورودی یا خروجی معیوب نباید مورد استفاده قرار گیرند. همچنین، اتصالات ورودی و خروجی هرگز نباید با اتصالات نصب شده توسط سازنده عوض شوند.
- هرگز از آچار برای سفت کردن اتصالات رگلاتور استفاده نکنید. انجام این کار میتواند باعث هرز شدن مهرهها شود و به قسمتهایی که مهروموم شدهاند و نیز حلقههای O شکل آسیب رساند.
- مانومترها را عمداً روی زمین نیندازید، زیرا باعث آسیب به گیجها میشود.
- از حک کردن هرگونه نوشته شامل نام یا اعداد روی رگلاتورها پرهیز کنید. این موضوع ممکن است منجر به اختلالات داخلی سیستم و به خطر افتادن مانومتر شود.
- هرگز از رگلاتوری استفاده نکنید که نشتی گاز دارد یا علائمی از فشار بیش از حد روی گیج فشار خروجی نشان میدهد (فشار بیش از 30 درصد بالاتر از فشار جریان رگلاتور بهعنوان فشار بیش از حد در نظر گرفته میشود). در صورت مشاهده فشار بیش از حد، مانومتر باید تعمیر یا تعویض شود.
* نکات ایمنی عمومی پیرامون رگلاتورها را رعایت کنید.
- مانومترها نباید با روغن یا گریس تماس داشته باشند. هنگام کار با آنها از پارچه، دستکش یا سایر مواد آغشته به روغن یا گریس استفاده نکنید.
- تنظیم کنندههای فشار را تمیز نگه دارید. در صورت امکان و هنگامی که از رگلاتورها استفاده نمیکنید، اتصالات ورودی و خروجی را با کاورهای محافظ پلاستیکی بپوشانید.
- هرگز از شعله آتش برای تست نشتی یک مانومتر استفاده نکنید. برای این کار میتوانید از یک محلول نشتی یاب مناسب استفاده کنید.
- قبل از باز کردن شیر سیلندر، برای آزاد شدن نیروی فنر رگلاتور و جلوگیری از آسیب به آن، پیچ تنظیم فشار را باید به طور کامل و در خلاف جهت عقربههای ساعت بپیچانید. قبل از اتصال تنظیم کنندههای فشار، از تمیز بودن و عاری از آلودگی بودن شیرهای سیلندر اطمینان حاصل کنید. قبل از باز کردن، مطمئن شوید که رگلاتور محکم به سیلندرها متصل شده است.
- هنگام قرار دادن رگلاتور در معرض فشار زیادی از گاز، هرگز مقابل آن قرار نگیرید.
- مطمئن شوید که محل کار با مانومترها بهخوبی تهویه شده است و عاری از مواد و مایعات قابل اشتعال و نیز منابع حرارتی باشد.
- رگلاتورها از قبل تنظیم شدهاند و تنظیمات آنها را نباید دستکاری کرد. انجام این کار میتواند مشکلاتی بههمراه داشته باشد.
- فلاش بک ارستورها (Flashback Arrestors) باید قبل از استفاده به هر دو رگلاتور موجود در یک سیستم اکسیژن/گاز سوختنی نصب شوند.
- تعمیرات تنظیم کنندههای فشار باید توسط محل خرید نه خود فرد انجام شود.
