قطر در مسیر تبدیل شدن به بزرگ‌ترین تأمین‌کننده هلیوم جهان
بر اساس جدیدترین گزارش سازمان زمین‌شناسی ایالات متحده، تولید جهانی این گاز در سال 2023 با رشد 8 درصدی به 170 میلیون مترمکعب رسید. در این میان، قطر و روسیه بیشترین سهم را در افزایش تولید داشته‌اند و جایگاه خود را در بازار تثبیت کرده‌اند. هر دو کشور تولید خود را 10 میلیون مترمکعب افزایش داده‌اند و قطر با توسعه تأسیسات، در مسیر تبدیل شدن به رهبر جهانی این صنعت قرار گرفته است.
تضعیف جایگاه آمریکا در تأمین این گاز استراتژیک
با وجود رشد تولید در کشورهای دیگر، ایالات متحده همچنان بزرگ‌ترین عرضه‌کننده است و 46 درصد از بازار جهانی را در اختیار دارد. این کشور سالانه 79 میلیون مترمکعب تولید می‌کند که 60 میلیون مترمکعب آن از گاز طبیعی و 19 میلیون مترمکعب از تأسیسات گازی کلیفساید (Cliffside) در شمال تگزاس تأمین می‌شود.
با این حال، تأسیسات Cliffside طی سال‌های اخیر کاهش چشمگیری در تولید داشته است:
- 2013: 49 میلیون مترمکعب
- 2018: 26 میلیون مترمکعب
- 2023: 19 میلیون مترمکعب
کاهش ظرفیت تولید در آمریکا، فرصت مناسبی برای قطر ایجاد کرده است تا سهم بیشتری از بازار را تصاحب کند.
افزایش ظرفیت تولید در قطر
قطر با سه مرکز تولید که توسط Qatargas مدیریت می‌شوند، توانسته ظرفیت خود را به 72.8 میلیون مترمکعب در سال برساند. این مراکز شامل:
- هلیوم-۱ (راه‌اندازی در 2005)
- هلیوم-۲ (راه‌اندازی در 2013)
- هلیوم-۳ (راه‌اندازی در 2021)
این کشور توانسته است تولید خود را از 25 میلیون مترمکعب در سال 2013 به 45 میلیون مترمکعب در سال 2018 و 66 میلیون مترمکعب در سال 2023 افزایش دهد. این روند صعودی، قطر را در مسیر تبدیل شدن به اصلی‌ترین تأمین‌کننده این گاز ارزشمند قرار داده است.
تأمین نیازهای صنایع کلیدی
افزایش ظرفیت تولید در قطر، امکان پاسخگویی به تقاضای رو به رشد در صنایع کلیدی را فراهم می‌کند:
- حوزه سلامت: مورد استفاده در دستگاه‌های MRI که پس از شیوع کرونا، تقاضای بالایی داشته‌اند.
- الکترونیک: نقش کلیدی در تولید گوشی‌های هوشمند که فروش جهانی آن‌ها از 970 میلیون دستگاه در سال 2013 به 1.34 میلیارد دستگاه در سال 2023 افزایش یافته است.
- هوافضا: کاربرد در پرتاب‌های فضایی و سامانه‌های پیشرانش.
رقابت روسیه برای افزایش سهم بازار
در کنار قطر، روسیه نیز یکی از بازیگران اصلی بازار به شمار می‌آید. شرکت Gazprom با ظرفیت تولید 60 میلیون مترمکعب در سال، پتانسیل بالایی برای توسعه دارد. میدان‌های گازی چایاندا و کوویکتا، علاوه بر این گاز نادر، حاوی اتان، پروپان، بوتان، پنتان و هگزان هستند که در صنایع مختلف از جمله تولید پلیمرها، گاز مایع (LPG) و بنزین موتور استفاده می‌شوند.
طبق گزارش سازمان زمین‌شناسی آمریکا، روسیه در سال 2023 توانسته است 8 میلیون مترمکعب تولید کند که عمدتاً از طریق کارخانه Orenburg تأمین شده است. این کشور با توسعه ظرفیت‌های خود، می‌تواند از الجزایر که در 2023 سومین تأمین‌کننده بزرگ با 10 میلیون مترمکعب بوده است، پیشی بگیرد.
آینده بازار تأمین این گاز ارزشمند: قطر، روسیه یا آمریکا؟
🚀 با کاهش تولید در آمریکا و افزایش ظرفیت در قطر و روسیه، بازار جهانی در حال تغییر است. آیا قطر به‌عنوان اصلی‌ترین تأمین‌کننده شناخته خواهد شد یا روسیه می‌تواند از آن پیشی بگیرد؟
✅ برای دریافت جدیدترین تحلیل‌های بازار و پیش‌بینی قیمت‌ها، با ما همراه باشید!
قیمت گاز هلیوم
منبع:
/globalenergyprize.org/en