گاز اکسیژن چیست؟

اکسیژن O2 به عنوان عنصری حیاتی برای موجودات زنده به شمار می‌آید و اهمیت این گاز در دوران کرونا بیش از پیش افزایش یافت. کاربرد اکسیژن تنها به پزشکی محدود نشده و در بخش‌های صنعتی و آزمایشگاه‌های تحقیقاتی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

تاریخچه پیدایش گاز اکسیژن

تاریخچه کشف اکسیژن به سال 1772 برمی‌گردد زمانی که دانشمند سوئدی کارل ویلهلم شیله این گاز را از طریق حرارت دادن موادی نظیر پتاسیم نیترات و اکسید جیوه به دست آورد. پس از آن و در سال 1774 جوزف پریستلی، شیمیدان انگلیسی، توانست اکسیژن را از طریق تجزیه حرارتی اکسید جیوه تولید کند.

در سال‌های بین 1775 تا 1780، شیمیدان معروف آنتوان لاووازیه به نقش مهم اکسیژن در تنفس و احتراق پی برد. او این عنصر را به دلیل تمایلش به تشکیل اسید از طریق ترکیب با بسیاری از مواد مختلف اکسیژن، oxygène کلمه‌ای یونانی به معنای تشکیل دهنده اسید، نامید.

اکسیژن: گازی با خواص منحصربه‌فرد

اکسیژن گازی فاقد هرگونه رنگ، بو و مزه است. این گاز 1/1 سنگین‌تر از هوا بوده و در دمای °C 218- به فرم جامد درمی‌آید. علاوه بر آن، گاز از ویژگی‌های دیگری برخوردار است که در جدول زیر به آن‌ها اشاره شده است:

خصوصیات فیزیکی و شیمیایی اکسیژن
نماد گاز O نقطه سه گانه 54.361 K, ​0.1463 kPa
عدد اتمی 16 نقطه بحرانی 154.581 K, 5.043 MPa
جرم اتمی 15.999 گرمای ذوب 0.444 kJ/mol
نقطه ذوب −218.79 °C گرمای تبخیر 6.82 kJ/mol
نقطه جوش −182.962 °C ظرفیت گرمایی مولی 29.378 J/(mol·K)
چگالی 0.001308 g/cm-3 هدایت گرمایی 26.58×10−3  W/(m⋅K)
ایزوتوپ اصلی 16O حالت‌های اکسیداسیون -2, -1, 0, +1, +2

آیا کپسول گاز اکسیژن خطرناک است؟

از آنجایی که O2 گازی بی‌خطر محسوب می‌شود کپسول گاز اکسیژن نیز از ایمنی بالایی برخوردار است. خطرات این گاز عمدتاً از خاصیت اکسیدکنندگی آن ناشی می‌شود. از این رو، توصیه می‌شود به دستورالعمل‌های ایمنی پیرامون سیلندر اکسیژن توجه شود.

کپسول‌های حاوی گاز O2 بایستی در حالت عمودی نگهداری شوند، که استفاده از پالت کپسول این موضوع را تا حدی زیادی آسان کرده است. هم‌چنین، شیرها و اتصالات سیلندرها باید عاری از هرگونه گرد و غبار، خاک، ماسه، روغن و گریس باشند.

منابع

https://www.britannica.com/science/oxygen

https://www.rsc.org/periodic-table/element/8/oxygen

https://www.frontline-safety.co.uk/what-is-oxygen-gas